Bir web sitesinin kolay kullanılabilir olması için ilk ve temel kural ziyaretçinizin kafasında Aradığımı bulmak için acaba buraya mı tıklamalıyım yoksa buraya mı?
Bu bir bağlantı mı yoksa düğme mi? Gibi soruların gelmemesidir.
1. Her durumda zaman kısıtlıdır: Web’in temel işlevi her şeye kolay ve hızlı ulaşmaktır. Bu nedenle web kullanıcıları aradıklarına hızlı ulaşmak için sayfaları tararlar.
2. Sayfa içinde yazan her şeyi okumak zorunda değiliz: Yazılanların birçoğu genellikle işimize yaramayacak bilgidir. Tek amacımız, bizim için gerekli olan yararlı düğmeyi bulmak.
3. Tarama işini gerçekten iyi yaparız: Çünkü yıllardan beri okuma alışkanlıklarımız bize bunu öğretmiştir
Temel web gezme içgüdümüzü tanımladık, Kolay gezilebilir bir Web Sitesinde olması gereken özellikleri aşağıdaki gibi sıralayabiliriz,
1. Her tarayıcı da doğru görüntülenmeli.
Eğer web siteniz yalnızca internet explorer 'da doğru düzgün görünüyor, ancak diğer tarayıcılarda hatalı gürünüm sergiliyorsa bu ciddi bir eksikliktir. Sitenizi ziyaret eden kitleyi tanımıyorsunuz, onların hangi tarayıcıları kullandıklarını bilemezsiniz. En iyisi baştan her tarayıcı da (Netscape Navigator, Microsoft Internet Explorer, Firefox Mozilla ve Opera gibi) düzgün görünüm veren bir siteye sahip olmanız. Tasarımcınız HTML ve CSS dillerine hakimse size bu hizmeti kolaylıkla verebilir.
2. Sayfanızı kolay tanımlanabilir alanlara bölün
Sayfanızı kolay tanımlanabilir alanlara bölmek ziyaretçilerinizin işlerine yarar bilgileri bulmasını kolaylaştırır. Aynı zamanda hangi alanları da göz ardı etmeleri gerektiğini kolaylıkla anlamalarını sağlar.
3. Dil tercihi doğru belirtilmelidir.
Web sitenizde dil kodunu mutlaka sayfa başında doğru belirtilmelidir, aksi halde okuyucu yazılan metni " Buradaki yazýlarýn hangi dil ailesine ait karakterlerle yazýldýðýný belirtmek için kullanýldý " . Peki bu önemli mi? Evet, hem de çok. Diyelim ki Türkçe ve İngilizce hazırlanmış bir siteniz var. Ve tasarımcınız dil kodlamasını sayfanıza eklememiş. İngilizce Ç Ğ İ Ö Ş Ü, Türkçe harflerini barındırmaz, yazdığınız metin son derece hatalı sergilenebilir. Örnek vererek açıklarsak eğer ziyaretçinizin bilgisayarınızda dil seçimi İngilizce ise; sizin vidayı sıkıştırma tarifiniz şöyle ekrana yansır. " ... şimdi burgulu vidayı sıkıştırın. " ı harfleri İngilizcede i olarak gürüntülenecektir, şimdi bu cümleyi yüksek sesle bir okuyun bakalım!
4. Hangi yazının veya düğmenin tıklanabilir olduğunu belirtin
Web sayfalarını gezerken yaptığımız önemli işlerden biri işimize yarayan tıklanabilir linkleri ve düğmeleri bulmak olduğuna göre, bütün bu nesnelerin açıkça tanımlanabilir ve bulunabilir olmasıdır. Bu hatalı kullanıma uygun örneklerden biri olarak www.lc.org sitesini verebiliniz. Web sitesinin ana sayfasına ilk bakışta neredeyse tüm elemanlar tıklanabilir olarak gözüküyor. Ancak öyle değil. Örneğin, “Subscribe” başlığını bir düğme olarak düşünebilirsiniz, üzerine geldiğinizde onun bir başlık olduğunu görürsünüz. Buradan edindiğiniz deneyimle “Hot Issues” başlığının da bir link olmadığı kanısına varabilirsiniz. Öyle düşündüyseniz yanıldınız. O aslında bir düğme. Gördüğünüz gibi daha ana sayfada sistematiği şaşırdınız.
Gürültü seviyesini azaltın
Kolay gezilebilir bir Web Sitesinin en büyük düşmanı görsel gürültüdür. Bu gürültüyü sayfa içindeki gereksiz nesneler, zor okunan yazılar veya rahatsız edici görsel öğeler olarak tanımlayabiliriz. Sayfa içindeki görsel gürültüye iyi örneklerden bin www.msnbc.com sitesi olabilir. Aslında oldukça geniş içeriği başarılı olarak sunuyor olsa da özellikle soldaki menülerin üzerine geldiğinizde acılan alt menüler içeriğini algılamanızı güçleştirecek ölçüde gürültü içeriyor. Bunun nedeni menü elemanlarını ayırmakta kullanılan yatay koyu çizgilerdir.
5. Kolay okunabilmeli. Beyaz arka plan üzerine siyah metin en rahat okuma şeklidir. Tıpkı bu sayfada olduğu gibi. Koyu bir arka planın üzerine uzunca yazılmış metin koymaktan kaçının. Kimse internette uzun uzadıya okumayı sevmez. Ziyaretçilerinize sunmak istediğiniz bilgiyi mümkünse pdf dosyası halinde ekleyin. Eğer sitede küçük font tercihi yapmışsanız ziyaretçiye aynı sayfanın yine büyük fontla okunabilme olanağını vermelisiniz. Unutmayın ki herkesin görme yeteneği aynı olmayabilir.
6. Gereksiz kelimelerden kurtulun
Gezdiğiniz birçok web sitesinde sayfadaki birçok kelimenin sadece yer tutmakta olduğunu görebilirsiniz. Buradaki altın kural şudur: “Eğer sayfanızdaki kelimelerin yarısını attığınızda anlamını kaybetmiyorsa, kelimeleri atın!’’ Bunu daha kolay www.erikli.com.tr sitesindeki ”Müşteri Hizmetleri” sayfasından anlayabilirsiniz.
Buradaki metnin yarısını rahatlıkla eleyebilirsiniz, müşteri hizmetleri konusunda bilgi almak isteyen bir ziyaretçi için oldukça uzun ve anlaşılması zor bir metin. Pek çok kişinin bildiği bir kavram olan müşteri hizmetleri konusunda bu kadar uzun iki paragrafın tamamen okunmadan geçileceği kesin.
7. Web siteniz hızlı açılabilmeli. Herkesin DSL bağlantısı yok, 56 Kbps modem (genel kullanıcı profili budur) kullanıcısını düşünerek Web Sitesi Tasarımı nızı yaptıran. Bir yığın resm, grafik ve animasyon demek, sitenizin yavaş yavaş açılacak olması demektir. Ortalama bir web kullanıcısı bir site açılımını ancak 4 saniye bekliyor. Yoksa başka siteye gitmek sadece bir tıklamaya bakar.
8. Karmaşadan kurtulun
Özellikle kullanıcıların kafasını karıştıracak terimler ve başlıklardan uzak durmaya çalışın. Örneğin sitenizin içinde tek bir arama özelliği varsa bu arama kutucuğuna “Hızlı Arama” adını vermek kafa karıştırıcı olabilir. Birçok yeni kullanıcı için “Arama” kelimesi daha açıklayıcı olabilir. Ziyaretçilerin Hızlı Arama ile Arama arasındaki farkı anlamaya çalışmaları onlar için zaman kaybına neden olacaktır. Hatta arama kutucuğunun yanına koyduğunuz düğmeye yalnızca “Ara” etiketini vermeniz bile yeterlidir. Bu durumu güzel bir şekilde uygulayan www.hepsiburada.com sitesinde arama kutucuğu en az bilgili kullanıcı için bile oldukça açıktır.
9. Web siteniz orijinal bir içeriğe sahip olmalı ve güvenilir görünmeli. Sitenizin içeriği en önemli konudur. Ordan burdan bulduğunuz bilgileri ardı ardına sıralamak yerine az, öz ama doğru bilgi vermeye bakın. Başka sitelerden aldığınız kopye bilgi hem itibarınızı zedeler hem de telif hakkı konusunda başınızı ağrıtabilir. Web siteniz düzenli olarak yenilenerek içeriği güncel kılınmalı. Ve mutlaka gramer hatasız yayınlanmalıdır. Sitenizin profesyonelliği, dilin ne kadar doğru kullanıldığıyla da ölçülebilir.
10. Ziyaretçilerinize nerede olduklarını açıkça belirtin
Sayfaları gezme işlemini bir alışveriş merkezinde gezmeye benzetebiliriz. Ancak bir farkla, alışveriş merkezlerinde ayaklarınızın yere bastığı gerçek bir fiziksel ortamda olduğunuzdan kaybolmanız veya bulunduğunuz katı unutmanız söz konusu değildir. Ayrıca kaybolma ihtimalinize karşın birçok bilgilendirme tabelasıyla yolunuzu kolayca bulabilirsiniz. Eğer buna rağmen yolunuzu bulmazsanız birine sorabilirsiniz.
Bir web sitesinde birkaç bağlantıya tıkladıktan sonra derinlere daldığınızda bulunduğunuz yeri kaybedebilirsiniz. Bu durumu engellemek için sayfa içerisinde mutlaka ziyaretçilerin bulunduğu yeri gösteren hiyerarşik yönlendirme (navigasyon) elemanları bulunmalıdır. Çok geniş içeriği ile içerisinde kaybolmadan dolaşabildiğimiz www.amazon.com bu özelliği başarıyla kullanmaktadır.
11. iyi planlanmış, organize olmuş site size her zaman müşteri kazandırır. Sitenizin navigasyonu çok önemlidir. İyi planlanmamış bir site izleyicinin aklını karıştırır. Onların linkleri, hangi düğmenin ne anlama geleceğini keşfetmesini beklemeyin. Net ve anlaşılır tasarımları tercih edin. Zamana karşın yarışıyorsunuz. Site ziyaretçileriniz web sitenizde iki üç tıklamayla istediği bilgiye ulaşamıyorsa, hemen başka sitelere yönelecektir. Ona istediği bilgiyi en kısa sürede sunmaya çalışın.
12. Siteniz tutarlı görünmelidir. Her sayfası başka renk açılan, sayfalar arasında sürekli değişik görünümlü fontlar, uyumdan uzak karmaşık siteler yazık ki iki tıklamadan sonra bakılamaz hale gelir. Zira amatörce hazırlanmış bir site olmanın belirtileridir bunlar.
13. Web Sitesi interaktif olmalı. Web siteniz izleyicileriyle iletişime geçerse hem daha ilgi çekici, hem de sizin işinize daha çok yarayan bir site haline gelir. Formlar, haber postaları, anketler, testler, ziyaretçi defterleri, ziyaretçilerinizi sizinle buluşturmaya yarar.
14. Hedef kitlesine yönelik hazırlanmalı. Ulaşmaya çalıştığınız kitleyi tanıyor musunuz? Diyelim ki belli bir yaş grubuna ulaşmak istiyorsunuz, sitenizin teması da buna uygun seçilmeli. Örneğin çocuk oyuncakları tanıtımı yapan bir siteniz varsa, bunu sıcak renkler, canlı, animasyonlarla bezeli eğlenceli bir şekide sunmalısınız. Oyuncak arayan biri sıkıcı görüntülü bol teknik ayrıntıların yazılı olduğu siteden hoşlanmayacaktır. Onlara oyuncakların renkli dünyasını anımsatan zengin görsel içerikli bir site sunmanız sitenin başarısını pekiştirir.
15. Asla unutulmaması gereken bir konu sitenizin anahtar kelimelerinin yazılı olmasıdır. Siteniz arama motorları tarafından bulunamıyorsa sitenizi ziyaret eden sayısı da buna oranlı düşük olacaktır. Web sitenizin reklamını yapmayı ihmal etmeyin. Sadece online internet üzerinden değil, basılı reklamı da önemseyin. Web sitenizi ne kadar çok kişiye ulaştırırsanız o kadar potansiyel müşteri de size ulaşacaktır. Kartvizitinizin üzerine, broşürlere, yolladığınız epostalara, şirket arabasının üzerine, gazetelerde verdiğiniz reklamların içinde mutlaka web site adresinizi kullanın. Web sitenize ziyaretçi çekme yollarından biri de sitenizden ziyaretçilerinize reklam amaçlı promosyon ürünleri sunmanızdır. Örneğin epostakartları, bilgisayara indirilebilen ekran koruyucuları, masaüstü resimleri, fotoğraflar bunlardan bazılarıdır. Yaratıcılığınızı kullanın. Sitenize ilgi çeken materyelleri koyun.
Yukarıdaki maddeler bir Web Sitesinin kullanılabilirliliği için temel bir kural sayılabilir. Ancak özellikle profesyonel siteler yaparken yayın sürecinden önce yapılması gereken, sitelerin test grupları tarafından incelenmesini sağlamaktır. Yurtdışındaki kurumsal siteler yayınlanmadan önce bu tür testlerden geçerler. Bu testler düşük profilli kullanıcıların sitenin erişebilirlik ve kullanılabilirlik özelliklerini test etmesini kapsar. Böylece sayfalar açılmadan tüm kullanıcı kitlesinin yüksek yarar sağlayabileceği sitelerin hazırlanması sağlanmış olur.
Yukarıda ki maddeler geni kitlelere hitap eden içerik sağlayıcı, E-Ticaret Sitesi vb. siteler için olması gereken özelliklerdir. Kötü bir site acemi bir tasarımcı tarafından yapılmışsa acıyı çeken ziyaretçi olur.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder